په نوموړې غونډه کې د ۱۰ هیوادو څخه چې زیاته برخه یې په منځنۍ آسیا پورې اړه درلوده د ۱۰۰ تنو نه زیاتو پوهانو ګډون کړی وو چې د مځکې پيژندنې په ډګر کې یې د نوې څیړنو په باب خبرې اترې وکړي. د کابل د پولیتخنیک پوهانو هم خپله مقاله «د قره زاغان د سرو زرو د زیرمې د جغرافیایی جوړښت او پیژندنې» تر سرلیک لاندې وړاندې کړه.
۲۰ تنو د نندارې جوړونکو او د چرګانو ۱۳۰ تنو بزګرانو، عرضه کوونکو، شخصي وترنري کلینیکونو، دولتي کارکوونکو، نړیوالو انجوګانو، د تخار، کندز، بدخشان او بغلان ولایتونو د مرغانو د ټولنو غړو او عامو خلکو په نوموړي نندارتون کې برخه اخیستې وه.
د نوموړې غونډې موخه داده چې په عدلي سکتور کې د دولتي ادارو او غیرحکومتي سازمانونو او د کار د بیلابیلو سناریوګانو سره زده کوونکي آشنا کړي او د هغې سره جوخت هغوی ته د شبکې جوړونې یو فرصت برابرکړي. ګډونوالو د دې امکان درلود چې د کار په اړه پوښتنې مطرح کړي، او نوموړو ادارو د استازو سره نیغ په نیغه خبرې اترې وکړي.
”نن ورځ د آلمان د حکومت په ملاتړ موږ کولای شو د مېرمنو لپاره د ډوډۍ پخلنځي لمړني رزنیز مرکز پرانېزو، دا مېرمنو ته اجازه وکوی چې په مناسب چاپېریال کې کار وکړی او زده کړه وکړي او دا په افغانستان کې بې ساري دئ‟. د بلخ د ولایتی شورا رئیس ښاغلی ډاکتر محمد افضل حدید زیاته کړه، ” د ډوډۍ پخلنځی روزنیز مرکز د پایښت، اقتصادی ودې او کار موندنې لپاره تیار دی. دا د بلخ د مېرمنو لپاره یو لوی فرصت دی. زه د لوړ کیفیت تولیداتو ته سترګې په لاره یم چې دوی به یې تولید کړی‟.
د کانونو او پټرولیم د وزارت د کانونو ۲۵ تنو څارونوکو د سرخلاصو کانونو د پلان جوړونې او طرحه کولو په باب او همداراز د منرالونو د پروسس د بیلابیلو اړخونو لکه د معدني تیږو د تراکم د لړیو په اړه عملي روزنې وموندلې. د کانونو څارونکي اوس کولای شي په ساحه کې د کان ایستنې د کارونو څارنه په ښه توګه ترسره کړي او دا جوته کړي چې آیا د کان ایستنې چارې د نورمونو، سټنډرډونو او مقرراتو سره سم دي او که نه.
د ورسپارنې په لمانځغونډه کې د بلخ د کلیو پراختیا او بیا رغونې رئیس DRRD ښاغلی عبد الباسط عینی داسې تبصره وکړه ”نوی توکی دری واړه پراختیا یی شورا ګانې DDAs په دې توانوی چې ټولنیزې غونډې او مجلسونه وخت نا وخته او خپلواک ترسره کړی . دا په ځان باندې د بسیا په لور یو لوی ګام دی.
د بلخ ولایت مرستیال، محمد بشیر توحیدي د ولسوالیو د خلکو د صبر او دوام ستاینه وکړه. د بلخ ولایت د کلیو د بیارغونې او پراختیا ریاست انجنیر عبدالباسط عیني ټینګار وکړ چې د اوبو لګولو د ښه والي بشپړولو لومړیتوب دی.
د آلمان حکومت قونسل ډاکټر رابرټ کلینک زیاته کړه: "دشت شور پروژه یو بل فعالیت دی چې د افغان - آلمان د همکارۍ لخوا ملاتړ شوی. موږ تاسو ته ډاډ درکړو چې په افغانستان کې به د آلمان ملاتړ دوام ومومي. "
د بلخ د سوداګرۍ او صنایعو د خونې مشر ښاغلي آرش یونسی په دې غونډه کې داسې وویل: «د چرګانو صنعت د یوه هیواد د اقتصاد لپاره ډیر ارزښت لري. د افغانستان په شمول یو شمیر هیوادونو په دې سکتور کې ډیر پرمختګ کړی دی. په تیره بیا د هیواد په شمال او د بلخ په ولایت کې. اوسمهال په دې ولایت کې د چرګانو د ساتنې ۸۰۰ کوچني، منځني او لوی فارمونه شتون لري، او دغه شمیره مخ په زیاتیدو ده».
د شاوخوا ۲۰۰ تنو ګډونوالو او سوداګرو تر څنګ پانګواللانو په دې غونډه کې ګډون کړی وو.
د کنفرانس موخه داوه چې په دې باب ګډون والو ته معلومات ورکړي چې څنګه یوه سوداګیریزې موسسه کولای شي په بریالي توګه وده وکړي. د غونډې د جوړوونکو په قول، د بریالیتوب درې مهم عناصر د شبکه جوړونې، سرچینو او پوهې څخه عبارت دي. بریالي سوداګریزي موسسې په هیواد کې د کار د فرصتونو د زیاتولو او اقتصادي پرمختګ د کچې د لوړولو مهم شرط ګڼل کیږي.
فساد په افغانستان کې یوه لویه ستونزه ده کومه چې باید په ګوته شی. په ډېرو کچو وجاړونکې اغیزې لری لکه: سیاسی اقتصادی او ټولنیزې. ډېرئ وختونه مفسېدې کړنې بې سزا پاتې کېږی.
د افغانستان بانک پیریدونکی، حاجي نصرت وویل، "د انځورونو وخت او ځای خورا ښه دی. زه د بانک کارمندانو ته انځورنو کتو ته بلنه ورکوم او غوښتنه کوم چی پام وکړی لړ فساد نه کار وانخلی. "په سیمه کې یو هټیوال، امان الله زیاته کړه،" دا انځورونه د اداري فساد او رشوتونو سره د مبارزې نوي لاره ده. موږ د دې هڅو ستاینه کوو. "
